ماما از عمده ترین نیروهای مؤثر در طرح تحول نظام سلامت است

نقش ماما در تحول سلامت کی از عمده ترین نیروهای مؤثر و نقش آفرین در طرح تحول نظام سلامت، مامایی بوده و در همین راستا از جمله اهداف ‏مهم نظام سلامت نیز افزایش زایمان طبیعی و کاهش سزارین است.‏ در همه دنیا، زایمان طبیعی جزو شرح وظایف اصلی یک ماما به شمار می رود و کلا هدف از تربیت این گروه، مراقبت و انجام زایمان طبیعی و پیگیری های بعد از زایمان است. البته تمام این موارد مراقبتی به شرطی است که مادر هیچ گونه مشکلی از نظر بیماری های مختلف نداشته باشد، در غیر این صورت، مادر باید به متخصص زنان ارجاع داده شود.

فردی می تواند در امر کاهش سزارین مؤثر واقع شود که ماما باشد و زایمان طبیعی و مراقبت ‏های ویژه را بداند و در این مسیر با همدلی نظام سلامت در این کار موفق می شود.‏ در ایران عمل سزارین ‏رتبه بالایی را به خود اختصاص داده و در بین کشورهای دنیا، ایران رتبه اول را دارا بوده و این یک معضل کشوری به ‏شمار می آید لذا یکی از اهداف طرح تحول سلامت کاهش سزارین است .

وظایف ماما : انجام مشاوره های قبل از ازدواج، مراقبت دوران بارداری، مراقبت های پس از زایمان از جمله شیردهی، رشد وتکامل کودک، ‏تنظیم باروری خانواده، سرطان سینه و دهانه رحم، یائسگی و … از جمله مطالبی است که در هر مراقبت به مادران مراجعه ‏کننده اطلاع رسانی می کند.

با توجه به اینکه اگر تشخیص داده شود که مادری می تواند زایمان طبیعی داشته باشد، این مادر می تواند خیلی راحت تحت کنترل ماما قرار بگیرد و زایمان وی توسط ماما انجام بگیرد. با بهره گیری از ماماها، هم سلامت مادران و هم شاخص های اقتصاد سلامت ارتقا می یابد و هزینه های کمتری به نظام سلامت و خانواده ها تحمیل می شود.

مادران به راحتی می توانند با کمک ماماها و با بودجه و هزینه کمتر، زایمان طبیعی را به انجام برسانند. ناگفته نماند، اگر مامایی وارد حیطه و شرح وظیفه خود بشود و زایمان های طبیعی به آن ارجاع شود، تمایل افراد برای انجام این نوع زایمان بیشتر می شود. خانواده ای که با زایمانی گرانقیمت مواجه شود، قاعدتاً تمایلی برای زایمان مجدد ندارد. به همین دلیل، بعد از اجرای طرح تحول سلامت، زایمان های طبیعی با کمک ماماها در بیمارستان های دولتی به شکل رایگان انجام می شود. این اقدام کمک بزرگی به رغبت مردم به سمت زایمان طبیعی دانست.

همچنین این امر موجب افزایش تعداد زایمان ها و تلاش برای تحقق سیاست های افزایش جمعیتی شد تا از خطر رشد منفی جمعیت در سال های آتی نجات پیدا کنیم. وقتی خانمی زایمان طبیعی انجام می دهد، بر عکس انجام عمل سزارین از نظر تعداد زایمان ها محدودیت ندارد، اما وقتی سه تا چهار بار زایمان سزارین انجام می شود، به دلیل جراحی که انجام می شود معمولا خطراتی را برای مادر در حاملگی های بعد از سزارین ایجاد می کند. مثلا چسبندگی های جفتی که معمولا با خونریزی های شدید همراه است و ممکن است منجر به مرگ مادر در ماه های آخر زایمان شود، از جمله عوارض سزارین است.

تهیه و تنظیم : زهرا رضایی سلامت خانواده و جمعیت شبنم رضایی کهخایی دانشجو مامایی